29 Temmuz 2015 Çarşamba

MS Excel vs. Uygulama

 

Merhaba arkadaşlar;

Bugün ki yazımızda excel tabanlı yazılımlar ile Stand-Alone uygulamalar arasındaki farkları inceliyeceğiz. İki ortamında kendine göre pozitif ve negatif taraflarını irdelemeye çalışacağız.

Bildiğiniz üzere Excel uygulaması genel manada tablolama yazılım sınıfı içine giriyor. Önce ki örnekleri olarak Lotus Worksheet’i sayabileceğimiz bu tarz yazılımları her büyük yazılım firması üretti ve sattı, günümüze en gelişkin olanı MS Excel kaldı.

Basit manada hücrelerden oluşan ve hücrelerin birbiri ile etkileşimi üzerine kurulu bir yapısı olan tablolama yazılımları, verilerin sınıflandırılması, finans, mühendislik ve istatistik alanlarında hızlı çalışmalar yapılmasına olanak sağlıyor. Bunun yanında veri miktarı arttıkça yavaşlama ve veride ki kontrolü kaybetme riskini de bünyesinde taşıyor.

Ecxel üzerinde yapılan çalışmalar genellikle 1-2 sayfayı geçmeyen, birinci sayfada veri giriş bilgilerinin olduğu, diğer sayfalarda ise bu verilerin işlenmiş olarak sunulduğu ortamlar. Oluşacak verilerin filtrelenmesi ve hızlı işlemlerden geçirilmesi çok zor ve riskli.

Günümüzde AutoCAD yazılımının sahip olduğu lisp diline benziyen düşük seviyeli diller ile birlikte çeşitli macro’lar oluşturulabilmekte ve belli kaideler içinde bu macrolar işletilmektedir. Sınıf olarak genel maksatlı bir yazılım olduğu için makrolar ile özelleştirilmeye çalışılsa bile büyük çaplı projeler hazırlamak ve sunum için yeterli değildir.

pozitif yönü ise excel çalışan her makinede (uygun versiyonlarda ise) çalışma yapılabilmesi ve genellikle bedava (lisanslama açısından koruma özellikleri zayıf olduğundan) olmasıdır.

Stand-alone uygulama tanımı bu sınıfta ki yazılımların çalışmak için başka yazılımlara ihtiyaç duymamasıdır. Bu size istediğiniz işletim sistemi ve bilgisayar üzerinde bu tarz yazılımları çalıştırma imkanı verir. Örnek olarak stand-alone yazılım windows xp üzerinde de, window 8 üzerinde de çalışacaktır.

Stand alone yazılımlar için başka yazılımlara para vermeniz gerekmez, böylece sadece sahip olmak istediğiniz yazılım için para ödersiniz.

Bu sınıfda ki yazılımlar kendi sahip oldukları profesyonellik çerçevesinde mümkün olan en az veri girişi ile en büyük miktarda veri oluşturmanıza yardımcı olurlar, örnek vermek gerekirse eğer bu yazılım bir görüntü işleme yazılımı ise kaplama malzemeleri ile birlikte, bir mühendislik yazılımı ise ilgili standartların emrettiği formül ve tablolarla size ulaşır.

Stand alone yazılımlar excel makrolarının aksine veriyi işleme ve sunumda çok önemli avantajlara sahiptir. Kullanıcı veri girişleri ile olası tavsiye değerleri sizin için listeler ve çalışmalarınıza hız ve esneklik katar.

Son bir kriter vermek gerekirse excel macrolarını her isteyen yazarak bir profesyonellik çan eğrisi oluştururken, stand alone yazılımlar bu çan eğrisinin en tepesindeki prosefyoneller tarafından oluşturulur ve sizlere sunulur.

Unutmayın bedava etiketi taşıyan her ürün aslında parasını sizin vaktinizden ve emeğinizdan çalarak çıkartır.

Bir daha ki yazıda buluşmak üzere, hoşcakalın..

6 Temmuz 2015 Pazartesi

Ortamlar Arası Basınç Farkı Hesabı..

 

Merhaba arkadaşlar;

Mekanik tesisat projelerinin belki de en ihmal edilen kısımlarından biri olan ortamlar arasında ki basınç farkı, temiz oda ve imalat bazlı çalışan işletmelerin projelendirilmesinde gayet detaylı bir şekilde irdelenmelidir. Bugün ki yazımızda hava kilidi (air lock) mantığı ile birbirinden ayrılan depolama alanı ve imalat holü arasında ki basınç farkı hesabını irdeliyeceğiz.

Konfor kliması ağırlıklı tasarlanan konut projelerinde tüm zone aynı tesisat şartlarına sahip olduğu için mekanlar arasındaki basınç farkı hesapları ihmal ediliyor, günlük kullanım ile ilgili çok fazla gereklilik olmamasından dolayı konfora yönelik proje hesaplarında mekanlarda bırakılan %10 taze hava rezervinin istenilen basınç farkını sağladığı düşünülür. Konfor kliması projelendirilmesinde ortam kirleticileri sınırı düşük olduğundan ortamdan egozst edilecek hava miktarı toplan hava debisinden %10 düşük seçilerek teoride basınç farkı sağlanmış olur.

Özel olarak imalatlarla ile ilgili gerekliliklerin sağlanması gereken üretim hollerinde ise ortamlar arasındaki basınç farkının DIN 1946/4 ve/veya BS 5588 standardına uygun bir şekilde hesaplanması gerekir.

Örneğimizde 4000 m2’lik bir imalat holü, 8000 m2’lik 1 Ad. Ham depolama ve 1 Ad. Bitmiş depolama mahalleri bulunuyor, bu mahaller arasında ise 225 m2’lik 2 Ad. Hava kilidi (air lock) mahal bulunmaktadır.

İmalat şartları gereği air lock mahalleri depolama mahallerinden 1+ basınçta tutulmalı, üretim alanı da air lock lardan 1+ ve depo alanlarından 2+ basınçta tutulmalıdır. Klasik %10 eksik egzost uygulaması ile yapıldığında sadece 1 değ/h üzerinden hava debileri şöyle oluşmakta.

Üretim holü 20.000 m3/1degh

Depo’lar 40.000 m3/1degh

Air lock’lar 675 m3/degh

Şimdilik ısıl yükler ve havalandırma ihtiyaçlarını ihmal ederek sadece 1 deg/h üzerinden oluşan hava debileri ile ilerliyerlim.

İlgili mahallerin 1 m3 hacmi için hava debilerinin üretim holü için 5 m3/h, depolar için 5 m3/h ve air lock için 3 m3/h oluştuğu ortaya çıkıyor.

Proje tasarım kriterine göre 1 pozitiflik sırası ile %10 egzost havası eksiltilerek bulunan yeni debiler.

Depolar 5 m3/h birim hacim başına.

Air lock 5 m3/h* %10 = 5.5 m3/h hacim başına

Üretim holü 5.5 m3/h * %10 = 6 m3/h hacim başına

Bu durumda yeni debiler

Air lock 1240 m3/h

Üretim holü 22.000 m3/h

Klasik %10 eksik egzost hesabı ile bulduğumuz rakamların DIN ve BS normlarına göre aynı pozitiflik şartlarını sağlayıp sağlamadığını kontrol edelim.

Öncelikle ilgili standartlarda bir basınç farkından söz edilebilmesi için iki ortam arasındaki basınç farkının min. 10 Pa, max. 30 Pa olması istendiğini hatırlatarak ilgili değeri 15 Pa’a eşitliyelim bu durumda. Depo mahalli ile air lock mahalli arasında 15 Pa ve üretim holü ile depo mahalli arasında ise 30 Pa (istenilen 2+ fark) olduğunu kabul ediyoruz. US 209B, BS 5295 ve ISO 14644-1.

İlgili normalara göre oda iç basınçlarının belirlenmesi gerekiyor ardından oluşan iç basınçların istenilen farklı sağlayıp sağlıyamadığı kontrol edilcek.

Bu durumda depo hacimi ve air lock iç basınçları aşağıdaki şekilde hesaplanabilir.

P V = M R T (1)

P = Mutlak basınç, ( Pa )

V = Gaz hacmi, ( m3 )

M = Gaz kütlesi, ( Kg )

R = Evrensel gaz sabiti, 287 ( J/Kg-K )

T = Mutlak sıcaklık, ( 0K )

İdeal gaz kanunu yerine ihtiyaçlardan yola çıkılarak hesaplanan hava debisine göre ortamda bırakılacak fazla hava miktarı V: 565 m3/h’dir. = 0.157 m3/sn dir.

Air lock ile depo arasında ki kapı çift kanat ve çarpmalı kapıdır. Buna göre kapı 3x2.2 m ve montajlı açılır kenarlarından 3.5 mm boşluk olduğu düşünülürse.

A = 4 * (1.5+2.2) * (3.5 / 1000) = 0.0518 m2 sızıntı aralığı hesaplanır.

Q = 0,83 A √P

Q = Sızmasına müsaade edilen / sızan hava miktarı, debi, (m3/s)

0,83 Sabit katsayı, boyutsuz

A = Akış alanı, ( m2 )

P = İki ortam arasındaki basınç farkı, ( Pa )

İlgili formülden. Basınç farkını çekersek

P = 13.32 Pa değeri bulunur.

Bu durumda, istediğimiz basınç farkı sağlanamamış oldu. Yazımızın başında işaret ettiğimiz yaklaşıklık yöntemi kullanılan yapı malzemesi özellikleri yüzünden istenilen sonucu sağlamaya yetmemiştir. Elimizdeki verileri kullanarak ortamda bırakılması gereken hava miktarını yeniden hesaplıyalım.

Q = 0,83 A √P‘den

Q = 0,83 * 0.0518 √15

Q = 0.166 m3/sn. = 599 m3/h

İki mahal arasında 15 pa’lık bir basınç farkı yaratmak için örneğimizde ortamda bırakılacak hava miktarının 600 m3/h olduğu anlaşılıyor. Air lock ile üretim holü arasındaki bağlantıda yine aynı hesap yöntemi kullanılarak hesaplanabilir.

Bir daha ki yazıda buluşmak üzere, hoşcakalın..