21 Haziran 2011 Salı

Psikrometrik..

Bir müddet ara verdiğim yazılarıma yeniden başlamak bana büyük mutluluk veriyor. Ara verme sebebine gelince gayet basit bir karşılığı var, ekmek parası peşindeyiz. Sanırım beni affettirecek bir bahanedir. Bu aralar mekanik tesisatın aslında kalbi olan psikrometrik işlemler ile ilgili bir çok takipcimizden sorular ve çözüm yöntemleri ile ilgili yardım talepleri geliyor. Tabiki kısıtlı zamanımız ve bilgilerimizin engin bir umman olmamasından dolayı hepsine tek tek cevap veremiyorum, bunun yerine 2-3 yazılık bir psikrometrik diagram yazısı hazırlamayı ugun gördüm.

Bildiğiniz üzere nemli havanın termodinamik özelliklerinin incelendiği ve özellikle konfor kliması ve endüstriyel prosesler için çözüm yöntemlerini kapsayan bilim dalına Psikrometrik diyoruz. Psikrometri havanın özelliklerini inceleyen bilim dalıdır. Dünyayı saran atmosfer; havalandırma ve klima işlerinde istenilen koşulları sağlamak üzere, termodinamik bir çalışma malzemesi olarak kullanılır. Havalandıma yolu ile ısıtma, soğutma sistemleri üzerinde çalışan mühendisler, ortamın gerektiği gibi şartlandırılması için nemli havanın doğru özellikleri bilinmelidir. Sistemin sağlıklı bir şekilde tasarlanması için bu gereklidir.

Yukarıda anlatıldığı üzere atmosferik havanın sıcaklığı ve basıncı yüksekliğe bağlı olarak değiştiği gibi coğrafi yerleşim ve hava koşularına bağlı olarak da farklılık göstermektedir. Havanın özelliklerinin belli bir standartta hesaplanması için Standart atmosfer tanımı doğrultusunda yapılması amaçlanmıştır. Deniz seviyesi 15°C sıcaklık ve standart barometrik 101.325 kPa olarak alınmaktadır. Troposphere (Alt atmosfer) boyunca sıcaklığın doğrusal olarak arttığı ve stratosphere alt kademelerinde sabit duracak şekilde azaldığı için alt atmosferin ideal gaz olarak davranan kuru havadan meydana geldiği kabul edilmiştir. Bu yüzden deniz seviyesinden yüksekliklerde bir düzeltme söz konusu olur. Sabit yerçekimi ivmesi 9.807 (m/s) olarak alındığında pratik olarak düzeltme miktarı;

Dm=(Pd-P1/P1)

ifadesi ile bulunabilir.

Çalışma kolaylığı bakımından nemli havanın termodinamik özellikleri grafiksel bir ortama aktarılmıştır. Bu grafiksel ortama psikrometrik diagram denir. Psikrometrik diagram sayesinde klima ve havalandırma mühendisliğinde sistem tasarımı sırasında karşılaşılan sorunlara çare bulmak, çeşitli çözüm yolları hakkında fikir edinmek mümkündür. Havanın her türlü özelliğini (nem miktarı, entalphy, kuru ve yaş termometre sıcaklıkları, izafi nem) psikrometrik diagram üzerinde görmek, çiğ noktası sıcaklığını saptamak, yoğuşma , duyulur ve gizli ısı gibi işlemleri göstermek, matematiksel olarak çözümü çok uzun süren külfeti olan işlemlerin sonuçlarını grafiksel olarak kolayca saptamak mümkündür. Bunun içindir ki psikrometrik diagram bu işlerle uğraşan mühendislerin ve teknik adamların sıkça kullandığı bir grafiksel ortamdır. Psikrometrik diagram ilk defa 1923 yılında Molier tarafından oluşturulmuştur. Molier, diagramı oluştururken kuru termometre sıcaklıklarını apsis eksenine, nem miktarlarını ise ordinat eksenine yerleştirmiştir. Bugün kullandığımız diagram Molier’in diagramı ile hemen hemen aynıdır. Bu tasarımı sayesinde diagram sınırları içinde kalan herhangi bir noktanın termodinamik özelliklerini öğrenmek mümkündür.

Şimdi diagram üzerinde işaretlediğimiz noktanın özelliklerini aşağıdaki şekilde görelim. Şekildeki t havanın kuru termometre sıcaklığını, t* yaş termometre sıcaklığını, td noktası çiğlenme noktası sıcaklığını, h nemli havanın entalpisini, h* yaş termometre sıcaklığındaki doymuş buharın entalpisini gösterir. Yaş termometre sıcaklığındaki doymuş buharın entalpisi ile nemli havanın entalpisi arasında (h*-h) kadar bir entalpi farkı görülmektedir. Başka bir değiş ile bu entalpi farkı kızgın buharın entalpisi ile aynı yaş termometre sıcaklığındaki doymuş buharın entalpisi arasındaki farktır. Entalpi çizgilerinin çizilmediği diagramlarda entalpi deviasyon eğrileri çizilir. Bunun sebebi ölçüm sırasında bulunan entalpi sapmasını göstermek içindir.

Psikrometrik diagramı daha yakından tanımak ve hazır 16 çeşit proses makrosu ile projenizle ilgili birkaç değeri yazarak konfor kliması ve endüstriyel uygulamalara dönük proses çözümleri yapabilmek için MTH için Psikrometrik diagramı kullanabilirsiniz.

Evet arkadaşlar, Mekanik tesisat işlerinin belkide kalbindeki aslan psikrometridir. Psikrometrik diagramı anlayarak ve üzerinde prosesler çözer hale gelerek sizde işlerinizde profesyonelliği yakalıyabilirsiniz. Bir dahaki yazımda psikrometrik diagramı ve üzerinde yapılcak işleri irdeleme devam edeceğiz. Hoşçakalın.

Diagram üzerindeki apsis ve ordinat eksenine paralel devam eden düşük kuru termometre sıcaklıklarında birbirine yaklaşan eğriler izafi nem eğrileridir. Diagramın en dışında kalan izafi nem eğrisine %100 eğrisi veya doyma eğrisi denir. Bu eğri psikrometrik işlemlerde özel bir yere sahiptir. Doyma eğrisi havanın normal çalışma ortamı ile sisli bölge arasındaki sınırı teşkil eder. Yoğuşma olayları doyma eğrisinin üzerinde gerçekleşir. İzafi nem eğrilerinin, düşük kuru termometre sıcaklıklarına doğru gittikçe birbirine yaklaştıkları görülür. Bundan dolayı düşük kuru termometre sıcaklıklarında havanın tutabileceği nem miktarlarında azalma görülür.

20 Haziran 2011 Pazartesi

Mekanik Tesisat Projelerine Başlamak İçin Gerekli Ön Hazırlıklar..

 

  

AutoCAD üzerinde mekanik tesisat uygulamalarına dönük olarak hazırladığım makalelerimde bu yazımı mekanik tesisat projeleri hazırlamak için gerekli ön çalışmalara ayırmak istiyorum. Genellikle iş yoğunluğu, karar verici mercilere ulaşamama, vb. nedenlerden ötürü mekanik tesisat projeleri genel kabuller ile tasarlanmaya başlanır ve daha ilk adımdan itibaren uygulamaya dönük aksaklıklar ve istenilen işin rotasından sapmalar meydana gelir. Geçen yazımda bahsettiğim kuzey ırak projesi ile ilgili tarafıma mimari çizimlerden başka hiç bir bilgi gelmedi. Bu bilgileri bir araya getirmek bizim için bir handikap ve proje tasarımına gelen ek bir süreçtir.

Arkadaşlar, yaptığımız projelerin uygulamada sorunlar çıkartmaması ve daha sonra bizlere revizyon için geri dönmemesi için proje tasarım sürecinin en başında bazı sorulara cevap bulmalıyız. Bu soruları ve verilebilecek cevap seçeneklerini sizler için analiz ettim ve aşağıdaki listeyi hazırladım. Unutmayınız bu liste ne kadar çok bilgi ile dolu olursa sizde proje tasarım sürecinde o kadar hızlı ve kendinizden emin adımlar ile ilerleyeceksiniz.

Binanın yön durumu :Binanın sahaya konumlanması, varsa ek binaların konumu ve durumu, saha içerisindeki servis yolları, su deposu, yakıt deposu, kazan dairesi, hidrofor dairesi gibi yapılan konumları ve yerleşimleri.

Mahal listeleri , döşeme kaplamaları, asma tavan durumları, duvar kaplamaları : Yapı içerisinde bulunan mahallerin mahal noları, mahal adları, kotları, mahal yükseklikleri, kullanım amaçları ve şartları, mahali oluşturan yapı bileşenlerinin genel özellikleri.

İnsan sayıları, çalışma süreleri, vardiya düzenleri :Mahalleri kullanan insanlar ile ilgili aktivite şartları (istirahat, çalışma, zorlu mücadele, vb.) bu aktivitelerin ne kadar süre içinde yapıldığı, mahallerin kullanım zamanları.

Kısa süreli pik kullanım yerleri (Yemekhane, sinema, toplantı odaları) konumları ve özellikleri :Yapıyı oluşturan mahaller arasında topluca faaliyette bulunulan kısımların belirlenmesi, maksimum sayı ve yüklerin tespiti, kullanım şartları ve zamanları

Klimatize edilecek mahallerin tespiti ve özellikleri :Özellikle klimatize edilecek, konfor, endüstri, hassas oda, temiz oda, vb. mahallerin tespiti istenilen klimatize şartları. İç ortam değerleri, kuru ve yaş termometre sıcaklıkları, bağıl nem yüzdesi ve filtrasyon seçeneklerinin belirlenmesi.

Yapı Elemanları özellikleri

Dış duvarlar

Cephe kaplamaları

Çatı, teras vs.

Ara bölmeler

Pencere ve kapılar

Gölgeleme elemanları :Yukarıda adı geçen ve ek yapılabilecek yapı bileşenlerini oluşturan yapı malzemelerinin detaylı özellikleri. Isı iletim katsayıları, birim hacim ağırlıkları ve su buharı difüzyon direnç faktörleri. Yoğuşma ve buhar geçişi analizi, ısı yalıtım formu hazırlanması ve uygunluk kontrolü

Kazan dairesi yeri ve konumui özellikleri : Kazan dairesindeki muhtemel cihazlar için gerekli yerleşim yerleri tanzimi, varsa kazan dairesi içindeki patlama duvarları, kaçış kapıları ve merdivenlerinin konumunun incelenmesi, kazan dairesinde bulunan havalandırma ve duman bacalarının yerlerinin tespiti ve olası yük değerleri için yeterliliklerinin sınanması.

Klima dairesi yeri konumu ve özellikleri : Kazan daireseindekine benzer kriterlerin incelenmesi, hava soğutmalı/ su soğutmalı chillerler için gerekli halandırma açıklıklarının kontrol edilmesi, dört yönüden kapalı olmasa bile sistemi rüzgar, yağmur vs. Gibi etkenlerden koruyacak çatı düzeneğinin tespiti.

Tesisat şaftları ve bacalar : Yapı içerisinde kullanım mekanlarına gönderilecek veya bu mekanlardan toplanacak tesisat akışkanlarının en kısa ve rahat bir şekilde sirkülasyonunu sağlayacak bina içib tesisat bacaları, şaftlarının yerlerinin tespiti. Kazan bacası, vb. için mümkün olan en az kayma ve yön değiştirme ile dış ortama atılmasının kontrol edilmesi, yoksa tavsiye edilmesi. Şaftların ebatları için tahmini yüklerden yola çıkarak ebat ve konum tavsiye edilmesi.

Su deposu yeri ve konumu özellikleri :Su deposunun statik olarak yapıya vereceği yüklerin tespiti, su deposu olası hacmi ve boyutlarının belirlenmesi, varsa hidrofor dairesi konumu tespiti ve hidrofor dairesi cihaz yerleşimlerinin tespit edilmesi.

Kullanılacak yakıt tipi

Kullanım sıcak su kaynağı

sistem kabulleri : Yaz ve kış dış sıcaklık bilgileri Kuru termometre ve yaş termometre olarak, Denizden tahmini yükseklik değeri, enlem/boylam, gece gündüz sıcaklık farkları, atmosfer durumu, Isı bölgesi, rüzgar durumu, yapının işletme şartları, yapı konumu, Isıtma, soğutma, havalandırma için hava değişim değerleri, taze hava miktarları, hava ve su hızlarının tespit edilmesi.

Isı iletim katsayıları : K Değeri hesabından çıkacak sonuçlara göre ısı iletim katsayılarının kesinleştirilmesi, yoğuşma ve buhar geçiş hesaplarındaki sınır şartları ve uygunluk kontrolleri yapılması.

Evet arkadaşlar, görüldüğü üzere, “sen mimarileri al hemen işe başla” gibi bir tabir, mekanik tesisat projesi tasarlayan bizler için ne kadar çok muammayı bünyesinde barındırıyor. Biraz mimarlara, biraz mal sahiplerine, birazda işleri bize yönlendiren insanların kulağına küpe olması dileği ile hoşçakalın..

17 Haziran 2011 Cuma

Ürün İnceleme : Mitsubishi Havadan Suya Isı Pompası

Airfel’in distribütörlüğünü üstlendiği Mitsubishi Heavy Industries markasına ait Hydrolution Serisi’nin havadan suya ısı pompa serisi, enerji tasarrufu ile evlerde ısıtma-soğutma ve sıcak kullanım suyu üretimini gerçekleştirmektedir. Sistem, ana enerji kaynağı olarak hava kullanarak enerji verimliliğini (COP) artırmak için ideal bir çözümdür.

3, 3.5, 6 HP nominal ısı kapasite seçeneklerine sahip havadan suya ısı pompaları, hava soğutmalı kondenserli dış ünite, sıcak su tankı ve eşanjörden oluşan iç ünite ile ekonomik ve güvenli bir ürün olarak tasarlanmıştır.Sahip olduğu inverter sürücülü rotary tip kompresör sayesinde uygun değer yıllık işletim maliyetlerine ulaşılır. Bununla beraber inverter özelliğinden kaynaklı ihtiyaca bağlı olarak kontrol edilebilme özelliğine sahiptir. Ayarlanabilir kompresör hızı ve (3.70)?e varan yüksek COP değeri ile ısıtma işlemi gerçekleştirilir. 3 ve 3.5 HP kapasiteler için iç ünite ısı eşanjörü ve sıcak su depolama tankının tek gövdede birleştirilmesi ile oldukça kompakt ölçüler (600x650 mm) elde edilmiştir, 6 HP kapasite iç ünitesi için ise kompakt ölçülere sahip HT30, MT300, MT500 modelli 30, 300, 500 litre hacimlere sahip su tank üniteleri kullanılmaktadır.

Elektrik kablolaması ve borulama, bütünleşmiş iç ünite sayesinde oldukça kolaylaştırılmıştır. Sıcak su ihtiyacı olduğunda dış hava sıcaklığından bağımsız istenilen su sıcaklığına hızlıca ulaşılır. Standart olarak cihazın içinde bulunan geniş kapasiteli yardımcı elektrikli ısıtıcı ile maksimum 65 °C sıcaklıkta su temin edilir, böylece sistem ekstra olarak daha fazla sıcak su (58 °C) temin edebilir. Dış ünite dış hava çalışma sıcaklık aralığı, ısıtma ve kullanım suyu işletiminde -20 + 43 °C, soğutma işletiminde 15 + 43 °C aralığında , iç ünite çıkış suyu sıcaklığı ise ısıtma işletiminde 25-58 °C aralığında (65 °C elektrikli ısıtıcı ile) ve soğutma işletiminde 7-25 °C aralığındadır. Dış ünite ses basınç seviyesi ise 3 farklı kapasite için 48, 50 ve 54 dB (A) değerlerine sahiptir.

Her ülke gereksinimlerine özel olarak sterilizasyon sıcaklıkları ayarlanabilir. Doğrudan giriş su kaynağını kullanarak ve depolama tankından su kullanmayarak lejyonella bakterisi oluşum riski de azaltılarak kalite korunur

Kaynak : TesisatMarket Dergisi.

16 Haziran 2011 Perşembe

Soğutma Yükü Hesap Bileşeni Ağırlıkları..

Merhaba arkadaşlar;

Bugünkü yazımızda soğutma yükleri hesabı sırasında bulduğumuz yüklerin uygulama alanına ve bulunan sayısal değerlere göre mukayesesini irdeliyeceğiz. Soğutma yükleri hesabı ısı kaybı gibi ampirik bir formülle bulunamıyor, bunun yerine uzun ve zorlu bir süreç ile bulunabiliyor bunun sebebi soğutma yatırımlarının ısıtma yatırımlarına oranla daha maliyetli ve opsiyon kaldırmayan yapısıdır. Soğutma yükleri hesaplanırken bir çok faktör göz önüne alınıyor. Radyasyon yükleri, havalandırma yükleri, iç yükler (insan, ekipman, aydınlatma, vb.) gibi bir çok ayrı karaktere sahip hesap tipi ve bu hesaplar sonrasında çıkacak sayısal değerlerin sistem tasarımına göre adapte edilmesi soğutma hesaplarının en zorlu süreçlerinden biridir.

Projecilik ve sistem tasarımı herne kadar ilgili standart ve yönetmelikler ile belirlenmiş kurallar ve kaideler içersede, bu standartların farklı yorumlanması proje süreçlerinde değişik sonuçlar alınmasına sebebiyet veriyor, burdan yola çıkarak soğutma hesaplarını bütünleyen kalemlerin yaklaşık sayısal oranlarını aşağıdaki tablodan takip edebilir ve mukayese edebilirsiniz.

Yapı cinsi

Duyulur ısı oranı

Toplam soğutma yükü (Kcal/hm2)

Yoğunluk (m2/insan)

Havalandırma (m3/hm2)

 

Düş.

Nor.

Yük.

Düş.

Nor.

Yük.

Düş.

Nor.

Yük.

Düş.

Nor.

Yük.

Otel odaları

0.80

0.84

0.94

35

54

81

9.3

16.3

30.2

9.1

12.8

16.5

Bankalar

0.75

0.83

0.88

95

146

203

3.7

5.5

7.4

20.1

36.6

45.7

Alışveriş merkezleri

0.74

0.82

0.94

65

84

108

3.6

5.2

6.8

13.7

18.3

22

Ofisler

0.84

0.91

0.93

62

98

141

7.5

10.2

12.1

18.3

23.8

34.8

Tiyatrolar

0.65

0.7

0.72

160

168

178

0.56

0.71

1.80

26

34

51

Kaynak : Isısan çalışmaları No.158

Birdahaki yazıda buluşmak üzere, Hoşcakalın..

13 Haziran 2011 Pazartesi

AutoCAD’de Tesisat Boruları Çaplandırmak..

 

Merhaba arkadaşlar,

Bugün, Kalorifer tesistı tasarımı konumuza bir virgül koymak istedim, nedeni ise yazı dizisinin ilerliyen bölümlerinde de işimize yarıyacağını düşündüğüm, mekanik tesisat projelerinde boru çapı seçimi ile ilgili pratik notlar vermek isteyişimdir. Bildiğiniz üzere mekanik tesisat projelerinde ısıtma klima soğutma tesisatları için proje tasarımları yaptığımızda, ısıl transfer için gerekli olan enerji taşınımımı genellikle soğutucu, ısıtıcı akışkanlar ile yapıyoruz.

Bu akışkanlar içerisinde çoğunlukla kullandığımız akışkanlar; su, hava, soğutucu gazlar vb dir. Bu yazımda özellikle sıhhi tesisat, kalorifer, yangın, havalandırma gibi tesisat disiplinleri için pratik boru çapı seçim tabloları ve abaklarını sizin dikkatinize sunucağım. Bu abaklar ile AutoCAD’de mekanik tesisat projeleri tasarlarken sıkça karşınıza çıkacak –acaba boru çapı ne olmalı- sorusuna bir cevap bulacaksınız. Gerçi bu soruyu sormadanda projelerini tasarlıyabilirsiniz, MTH için Proje Hesapları modülü, mekanik tesisatta proje hesapları olarak adlandırdığımız küçük hesaplara dahil 12 çeşit hesabı sizler için bir hesap makinesi kıvraklığında hesaplıyor zaten.

Öncelikle sıhhi tesisat için, boru çapı tablosu vermek istiyorum. Bildiğiniz üzere kullanma suyu boru çapı soğuk su ve sıcak su olmak üzere iki farklı kriter dikkate alınarak bulunuyor. Kullanma soğuk suyu için genellikle Yükleme birimi (YB) diye adlandırdığımız vitrifiyelerin 5 mSS akma basıncı altında vermiş oldukları maksimum su debisi dikkate alınıyor. Buna göre kullanma soğuk suyu tablosunu vermeden önce çeşitli vitrifiyelerin YB katsayılarına bakmakta fayda var.

 

Vitrifiye

YB

Banyo – Duş

2.5

Eviye – Şofben

1.0

Çamaşır musluğu

1.0

Lavabo bide

0.5

Hela – Pisuar

0.5

Kurna

2.5

Bulaşık mak. Musluğu

1.0

Yükleme Birimleri sistem debisininde boyutsuz bir katsayısı olduğunu düşünürsek, boru çapı ve hidrofor seçimlerinde de yükleme birimleri Lt/Sn. Birim dönüşümü yapılarak tesisatın ve yapının her hangi bir noktasındaki su ihtiyacı tespit edilebilir.

Q = 0.25 x √ YB

Bu formülde

Q (Lt/sn) Su debisi

0.25 Katsayı

YB Vitrifiye yükleme birimi katsayısı

Örnek olarak 125 YB olan hidrofor başlangıcındaki YB katsayısı 10 m3/h su debisine denk gelecektir.

Kullanma soğuk suyu tesisatında hız limitleri göz önüne alınarak hız, çap, basınç kaybı abaklarında yaklaşık olarak kullanılacak boru çapları tablosu aşağıdaki gibidir.

 

YB

Çap

1.5 ‘e kadar

½”

6.0

¾”

15

1”

41

1 ¼”

150

1 ½”

250

2”

800’e kadar

2 ½”

Kullanma sıcak suyunda ise Musluk Birimi (MB) olarak adlandırılan katsayıları kullanıyoruz. Bu katsayılar ise YB ile aynı mantıkta hazırlanmış olup, kullanma sıcak suyunda tercih edilen 65 °C sıcaklığa göre çeşitli faktörler ile YB ‘lerin düzeltilmiş halidir. Buna göre çeşitli kullanma yerleri ve vitrifiyelerdeki MB tablosu şöyle oluşuyor.

 

Vitrifiye

MB

Banyo – Duş

2.0

Eviye – Şofben

1.0

Çamaşır musluğu

1.0

Lavabo bide

0.5

Kurna

2.0

Yine MB katsayılarına göre kullanma sıcak suyu tesisatlarında, sistem üzerindeki minumum ve maksimum hızlar göz önüne alınarak çap tablosu aşağıdaki gibi tercih edilebilir.

 

MB

Çap

1.5 ‘e kadar

½”

4.5

¾”

12

1”

25

1 ¼”

40

1 ½”

50

2”

100

2 ½”

150 ‘ye kadar

3”

Kullanma sıcak suyunda eğer bir boyler cihazı ve sirkülasyon devreside varsa pratik olarak sirkülasyon hattının çapınında aynı yerdeki kullanma sıcak suyu hattının çapını kullanarak tahmin edebiliriz. Bunu için aşağıdaki kullanma sıcak suyu sirkülasyon hattı boru çapı tablosunu kullanabiliriz.

 

Kullanma sıcak su hattı çapı

Sirkülasyon hattı çapı

½”

½”

¾”

½”

1”

½”

1 ¼”

¾”

1 ½”

1”

2”

1 ¼”

2 ½”

1 ½”

3”

2”

Kalorifer tesisatlarında boru çapı ve basınç kaybı değerleri yine kesin hesap ile yapılması gerekmekte olup, pratik olarak 90/70 rejimli bir sistemde tesisat üzerindeki klasik su hızları düşünülerek dikişli borular için aşağıdaki çap tablosu kullanılabilir. Isıl yükleri tarif etmekte kullandığımız MKS birim sistemi Kcal/h ve SI birim sistemi Watt değerlerine göre tespit edilen hat yüklerinden boru çapı tahmini yapabiliriz.

 

Kcal/h

Çap

2,479 ‘a kadar

½”

5,999

¾”

11,999

1”

23,999

1 ¼”

34,999

1 ½”

69,000

2”

114,999

2 ½”

164,999

3”

249,999

4”

600,000

5”

600,000 yukarısı

6”

Bu tablo 90/70 °C çalışma rejimine ait, 20°C dt ile çalışan bir sisteme aittir. Bu tabloyu soğutma suyuna uygulamak isterseniz değerleri 20’ye bölüp, soğutma sisteminizin dt değeri ile çarpmanız yeterli olacaktır. ;)

Sanırım bukadar tablo şimdilik yeterli olacak. Bir dahaki yazımda Pissu hatları, yangın ve hava kanallarının çaplandırılması ile ilgili pratik bilgiler vermeye çalışacağım, yanlız bütün yazılarımda belirttiğim gibi bu yazıda geçen tabloların tümü konu hakkında bir fikir vermesi açısından ve pratiklikleri yüzünden burada zikredilmiştir. Tüm mekanik tesisat hesapları işin boyutu ne olursa olsun “Kesin Hesap” mantığı ile hazırlanmalıdır. Bu konularda zorlanıyorsanız MTH – Mekanik Tesisat Hesapları yazılımı size en büyük yardımı sunacaktır.

Hoşçakalın.

9 Haziran 2011 Perşembe

Pompa Tercih Kriterleri..

Merhaba arkadaşlar;

Merkezi sistemlerde tesisatın kalbi sayılabilecek pompa seçim kriterlerini sizlerle paylaşmak istedim, genel geçer bir standart olmamakla beraber pompa seçiminde sizlere yardımcı olacağını düşünüyorum.

 

Pompa tipi

Akışkan sıcaklığı tmin / tmax ‘C

Basma yüksekliği H (m)

İzin verilen işletme basıncı Pmax (bar)

Debi Q (m3/h)

Islak rotorlu in-line

-10‘C / +130’C

<15

PN6/PN10

<60

Kuru rotorlu in-line

-10’C/+140’C

<70

PN10/PN25

<500

Şaseli tek kademeli

-40’C/+140’C

<130

PN10/PN16

<2500

Çok kademeli

-15’C/+140’C

<300

PN10/PN25/PN40

<60

Birdahaki yazıda buluşmak üzere, hoşcakalın..

8 Haziran 2011 Çarşamba

Kanal Fittings Kodları..

Merhaba arkadaşlar;

 

Bildiğiniz üzere klima projelerini tasarlarken mahallerin ısıtma soğutma yüklerinin bulunması ayrı bir hesap ve zaman süreci, bulunan yüklerin ortamdan/ortama intikalini sağlayan cihazların ve elemanların projelendirilmesi ayrı bir süre olarak karşımıza çıkıyor, bugün sizlerle kanallı sistemlerde kullanılan hava kanalı hesabının bütünliyeni olan kanal kesit ve basınç kaybı hesaplarında kullanılan özel parçaların sınıflandırılmasına ait bilgileri paylaşacağım

Hava kanalı projelerinde özel parçaların irdelenmesi büyük önem taşıyor, normal kanal sisteminden oluşacak basınç kayıplarının belkide 4-5 misli fazla basınç düşümü yaratan bu özel parçalar hesaplanmaları ve projelendirilmeleri sırasında belli kodlar ile ifade edilmeli ve bu sınıflara ait hesap yöntemleri ile çözümleri yapılmalıdır.

ASHRAE’ye göre özel parçaların sınıflandırılması aşağıdaki şekilde yapılıyor, MTH için Hava Kanalı hesabında özel parçalardan kaynaklanan basınç düşümleri otomatik olarak hesaplandığı için zaten bu sınıflandırma da kendiliğinden hesabınıza dahil olmuş oluyor.

 

Fonksiyonu

S : Supply (Dağıtım)
E : Exhaust/Return (Dönüş)
C : Common (Ortak)

 
 

Geometrisi

D :Round (Yuvarlak)
R : Rectangular (Dikdörtgen/Kara)
O : Flat oval (Düzoval)

 

 

Sınıfı

1: Giriş
2: Çıkış
3: Dirsekler
4: Geçişler
5: Bağlantılar
6: Engeller
7: Fan ve sistem etkileşimleri
8: Kanal üstü ekipmanlar
9: Damperler
10: Şapkalar

İncelemeniz için MTH için Hava Kanalı Hesabında kullanılan bir şapka elemanına ait macro içeriğinide aşağıda dikkatinize sunuyorum.

[Description]
Version=2.4
Name=Şapka, Egzost Çıkışı
Desc=Yuvarlak kesitli, mahyalı, düz veya açısal egzost çıkışı
Type=Sa02
Class=Sa
Geom=D
Function=S
Picture=sapka.bmp

[Defaults]
Açısı;15;Teta
Çıkış/Mahya mesafesi;100;L

[Variables]
Yuvarlak kanal çapı;size_diameter;D

[Macros]
L/D=(L/D)
call Co=C Tables;0

[C Tables]
Teta;L/D
;0.1;0.2;0.25;0.3;0.35;0.4;0.5;0.6;0.8;1.0
0;4.0;2.3;1.9;1.6;1.4;1.3;1.2;1.1;1.0;1.0
15;2.6;1.2;1.0;0.8;0.7;0.65;0.6;0.6;0.6;0.6

Bir dahaki yazıda görüşmek üzere. Hoşcakalın..